FAUST I FAUSTYNA. Z DUCHOWOŚCI ŁODZI
wykład performatywny towarzyszący KONCERTOM 4 KULTUR / występują: Tomasz Majewski i Tomasz Rodowicz
10 września (niedziela), godz. 16.00
Wstęp wolny
Urodzony 150 lat temu w Łodzi poeta Tadeusz Miciński w Xiędzu Fauście (1913) umieścił znamienny monolog:
„Syzyfie polski, nie powiesz chyba, że kamień masz lekki w dźwiganiu na górę przeznaczenia? bo musimy walczyć nie z hasłami, ale z istotą bagna, ukrytą pod hasłami zwykle dobrymi. (…) Misterium przenika jestestwo me, a jednak musimy się bronić najgoręcej przed oderwaną od życia mistyką. Święty, gdyby znalazł się wśród nas, musiałby nam rzec: nie idźcie drogą mą. (…) Nie idźcie w mistykę, chyba jeden na milion. (…) Ja, ubogi wasz kapłan, lękałem się zawsze, że umrę od głupoty w Polsce, pośród bojaźliwych serc. Mieliśmy zawsze mężne temperamenty, nie wystarczało nigdy skalistego charakteru. Trzeba uwielbić zaciętą wytrwałość ludu naszego. Ale w płytkim morzu polskiej inteligencji każdy niemal głębszy okręt osiada na ławicy. Za mało, za mało jest religijnej twórczości, choć tak wiele bigoterii i „religii postępu”.
Praca nad Xiędzem Faustem przypada na okres najbardziej intensywnej działalności pisarskiej Tadeusza Micińskiego w latach 1910–1912. W tym samym okresie poeta napisał Walkę o Chrystusa (1911).
Wykład performatywny będzie splotem wątków z obu książek Tadeusza Micińskiego. Pokaże on, że gnostyczno-antynomiczna mistyka modernistyczna jest wyprowadzona z doświadczenia rozdarcia mieszkańców nowoczesnego Miasta.
W drugiej części wykładu jego twórcy skonfrontują tę „mistykę nowoczesności” z historią łódzką św. Faustyny Kowalskiej owej „jednej na milion”. Przyjrzą się wraz z widzami okolicznościom wizji Chrystusa, którą miała młoda pomoc domowa podczas wielkomiejskiej zabawy tanecznej w lipcu 1924 roku w Parku Wenecja, co opisała w swoim Dzienniczku. Zagadką do dziś pozostaje, dlaczego przyszła święta przyjęła następnie w zakonie imię „Faustyna”, w którym nie sposób nie doszukiwać się dialogowania z „faustycznym” wymiarem nowoczesności.
Swoiste tertium comparationis stanowić dla nas będzie łódzki okres Jerzego Nowosielskiego i jego relacja o własnym nawróceniu w 1954 roku. Malarz popowracał wielokrotnie do wizji jakiej doznał przy ulicy Narutowicza, w pobliżu cerkwi Aleksandra Newskiego. Nowosielski swoje malarskie pejzaże Łodzi z lat 50. nazwie sprawozdaniem z doświadczenia duchowego Miasta, które było jego własną „pustynią i klasztorem”.
Wykład performatywny odbędzie się w nieprzypadkowym miejscu, ponieważ na podwórku kamienicy przy Piotrkowskiej 29, w której urodził się Tadeusz Miciński i w której znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona poecie.
Wykład performatywny towarzyszy koncertowi „Podróże Faustyny” pamięci Mirona Zajferta, w którym udział biorą: trio Bastarda (Paweł Szamburski, Michał Górczyński i Tomasz Pokrzywiński) oraz wokaliści: Dorota Miśkiewicz, Katarzyna Piszek (Kasai), Łukasz Lach. Miejsce: Bazylika Archikatedralna św. Stanisława Kostki w Łodzi, ul. Piotrkowska 265 Wstęp wolny. Więcej o koncercie pod linkiem.
Tomasz Majewski
kulturoznawca i filmoznawca, profesor w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ, autor książek „Dialektyczne feerie. Szkoła frankfurcka i kultura popularna”, której przyznano nagrodę „Literatury na świecie” w 2012 roku oraz „Siła kształtująca. Eseje o geście i świadectwie” (2018). Redaktor tomów „Rekonfiguracje modernizmu. Nowoczesność i kultura popularna” (2008), „Migracje modernizmu. Nowoczesność i uchodźcy” (2015). Prezes Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego i były przewodniczący Rady Programowej Narodowego Centrum Kultury Filmowej w Łodzi (2016- 2019).
Tomasz Rodowicz
jedna z najważniejszych osobowości w historii polskiego teatru alternatywnego. Historyk filozofii, aktor, muzyk, reżyser, felietonista, urodzony społecznik, ekspert od pracy z ciałem oraz wybitny i uwielbiany przez studentów pedagog. Współpracował przy projektach Jerzego Grotowskiego, a następnie przez wiele lat był związany z legendarnym Ośrodkiem Praktyk Teatralnych „Gardzienice”. W 2004 roku założył Stowarzyszenie Teatralne Chorea, które znalazło swoją siedzibę w Łodzi w Fabryce Sztuki. Teatr Chorea stał się kultowym miejscem na mapie Łodzi, fenomenem społecznym oraz znaczącym ośrodkiem pedagogiki teatru.
Tomasz Rodowicz jako reżyser i człowiek teatru w swoich spektaklach opisuje współczesny świat sięgając m.in. do tradycji antycznych, nowej choreografii, młodej dramaturgii czy nowych technologii. Jest także współzałożycielem pierwszego w Europie internetowego teatru neTTheatre.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyka” realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca
GŁÓWNI PARTNERZY
Zadanie jest współfinansowane z dotacji Miasta Łodzi:
ORGANIZATOR
PATRONAT HONOROWY
PARTNERZY
PATRONI MEDIALNI
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2019 r. o grach hazardowych.